Daha önce Türk Telekom üst düzey görevlerde bulunan Afşinli hemşehrimiz Yusuf Kıraç, Türkiye Uzay Ajansı Başkanlığına getirildi.
Kıraç’ın atanmasıyla ilgili karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlandı.
Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç kimdir?
Yusuf Kıraç, Hacettepe Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden 1994 yılında mezun olmuştur. 1996 yılında Siemens’te kariyerine başlamış olup, daha sonra Planlama ve Entegrasyon Yönetimi Yöneticisi olarak çalışmış ve ardından Nokia Siemens Networks şirketinde aynı unvan ile görevine devam etmiştir.
2008 yılında Türk Telekom’da çalışmaya başlayan Kıraç, Kırsal Dönüşüm, Türk Telekom NGN ve Fiber Dönüşüm projeleriyle Türk Telekom’un All IP mimarisinde aşama atlatan başarılı dönüşüm projelerini yürüten ekipte yer almıştır. 2010 yılında Network Direktörlüğü görevini üstlenerek, Fiber Dönüşümü, DWDM, MPLS, DC Dönüşüm ve TTVPN gibi Türk Telekom’a karlılık ve kapasite kazandıran pek çok projeye liderlik etmiştir.
2010-2014 tarihleri arasında mevcut görevinin yanı sıra merkezi Brüksel’de bulunan Avrupa Telekomünikasyon Operatörleri Organizasyonu ETNO’nun NANI Çalışma Grubu Başkanlığı’nı da yapmıştır. Başkanlık görevi boyunca ETNO’da numaralandırma ve adresleme konularında; özellikle IPv4’ten IPv6’ya geçiş, numara taşınabilirliği, M2M gelecek stratejileri ve politikalarının belirlenmesinde başta Avrupa komisyonu olmak üzere CoCom, ECC, ITU, ETSI, ICANN, RIPE gibi uluslararası kuruluşlarla yakından çalışmıştır. Türk Telekom, AVEA ve TTNET şirketlerinin birleşmesi ile oluşan yeni yapılanma sonrası Core & Transport Network Direktörlüğü görevini yürütmüştür.
Yusuf Kıraç, Aralık 2016 – Ağustos 2018 tarihleri arasında Türk Telekom International’da Genel Müdür olarak görev almıştır. Ağustos 2018 tarihinden itibaren Türk Telekom’da Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı (CTO) olarak; Şirketin fiber ve dijital dönüşüm mimarisinin planlanması, LTE-A, Wifiv6, 5G gibi yeni nesil kablosuz erişim ağlara geçişleri, NFV, SDN, IMS, ürün ve kanal tekilleştirme, servis ve şebeke optimizasyonu, siber güvenlik gibi alanlarda liderlik görevini sürdürdü.
Mevcut görevine ilave olarak Yusuf Kıraç ayrıca; ESB (Erişim Sağlayıcıları Birliğinde) Yönetim Kurulu Üyeliği, ONF (Open Networking Foundation) Yönetim Kurulu Üyeliği, Türk Telekom Gençlik ve Spor Kulübü Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Innova A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini de yürütmekteydi.
Türkiye Uzay Ajansı hakkında bilmeniz gerekenler
Türkiye Uzay Ajansı (TUA), Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal uzay ajansıdır. Türkiye’nin uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.
13 Aralık 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen görev ve yetkileri yerine getirmek üzere tüzel kişiliği haiz, idari ve mali özerkliği ile özel bütçeye sahip olarak, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda Millî Uzay Programı hazırlamak, uygulamak ve iş birlikleri arasındaki koordinasyonu sağlamakla görevlidir.
Ajans ilk toplantısını 2019 yılı Eylül ayında gerçekleştirdi. 9 Şubat 2021 tarihinde TUA tarafından hazırlanan Millî Uzay Programı kamuoyuna tanıtıldı.
Ajansın görev ve yetkileri şunlardır:
Cumhurbaşkanınca belirlenen politikalar doğrultusunda Millî Uzay Programını hazırlamak ve hayata geçirilmesi için düzenlemeler yapmak.
Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik orta ve uzun vadeli amaçları, temel ilke ve yaklaşımları, hedef ve öncelikleri, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını da içeren stratejik planlar hazırlamak.
Rekabetçi bir uzay ve havacılık sanayinin geliştirilmesi, toplumun refahı ve millî menfaatler doğrultusunda uzay ve havacılık teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması, uzay ve havacılık teknolojileri alanında bilimsel ve teknolojik altyapıların ve insan kaynaklarının geliştirilmesi, kapasite ve yeteneklerin artırılması, uzaya bağımsız erişim imkânı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması, uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri alanındaki uzmanlık ve bilgi birikiminden millî sanayinin diğer sektörlerinin de yararlanabilmesi için gerekli çalışmaları yapmak veya yaptırmak.
Ulusal kapsamda ve Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) nezdinde yürütülen spektrum ve yörünge tahsis ve koordinasyon faaliyetleri ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yürütülen görevler hariç olmak üzere uzay araçları ve uzay yer sistemlerine ilişkin ulusal egemenlik kapsamındaki hakların kullanımına karar vermek, bu hakların yönetimi ve kullandırılmasına yönelik usul ve esasları belirlemek ve bu haklarla ilgili ulusal yükümlülüklerin gereklerini yerine getirmek, uzay yer istasyonlarının işletilmesine yönelik sözleşme imzalamak, uzay yer istasyonları arasında koordinasyonu sağlamak, ülkemizin uzaya yönelik hak ve menfaatlerinin korunması ve güvence altına alınması için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyonu yürütmek.
Milletlerarası antlaşmalar uyarınca uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtlarını Devlet adına tutmak, Birleşmiş Milletler nezdinde tescil işlemlerini gerçekleştirmek veya tescil işlemlerini gerçekleştirmek üzere yetkilendirmek.
Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik operasyonları yaptırmak veya yapılmasını koordine etmek.
Uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları dâhil uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem, tesis, araç ve gereçlerin tasarımı, üretimi, entegrasyonu ve gerekli testlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve çalışmalar yapmak veya yaptırmak.
Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşları tarafından uzaya gönderilecek uydu ve uzay araçlarının yurtiçinden fırlatılmasına, yörüngeye yerleştirilmesine ve geri döndürülmesine ilişkin gerekli izinleri vermek ve koordinasyonu sağlamak; yurtdışından fırlatılmasına, yörüngeye yerleştirilmesine ve geri döndürülmesine ilişkin bildirimleri kayıt altına almak.
Uzay ve hava araçları ile uzay yer sistemleri alanında her türlü tasarım, analiz, üretim, test, operasyon ve entegrasyon faaliyetlerini düzenlemek, izlemek ve gerektiğinde bu hususlarda yetkilendirme yapmak ve süreçleri yürütmek.
Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinin; ülke kalkınması, millî güvenliğin sağlanması, kamu sağlığının ve çevrenin korunması, doğal kaynakların ve tarımsal verimliliğin tespit edilmesi, doğal afetlerin erken tespitinin yapılması ve doğal afetlerden kaynaklanan hasarların azaltılması, milletlerarası antlaşmalar ve yükümlülüklerin takibine yönelik kullanılması amacıyla yapılacak çalışmalarda ilgili kurumlar ile koordinasyonu sağlamak.
Ülke genelinde uzay ve havacılık bilim ve teknolojilerine yönelik ilgi ve merakın geliştirilmesinde öncülük yapmak; bu amaçla Ajansın ilgi ve faaliyet alanlarında kamuoyuna ulaşmak için gerekli yayınları yapmak ve her türlü iletişim ortamında içerik hazırlamak ve sunmak, etkinlikler gerçekleştirmek ve bu amaca yönelik faaliyetleri desteklemek.
Millî güvenlik ve kamu düzeninin sağlanması amacıyla, Ajansın görevi kapsamında yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verinin standartlarını oluşturmak, gerektiğinde işlenmesini, saklanmasını ve kullanılmasını sağlamak ve paylaşım şartlarını düzenlemek.
Ülkenin sahip olduğu kritik uzay ve havacılık teknolojilerinin ihracına ilişkin usul ve esasları, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli olarak belirlemek.
Deneysel amaçlı uzay ve hava araçları, uzay ve yer sistemleri, alt sistemler, ekipman ve bileşenlerin geliştirilmesine, uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptırmak; gerekli sistem ve araçların tasarlanması, geliştirilmesi ve sair suretle temin edilmesi için üniversitelerle, diğer bilimsel faaliyette bulunan kurum ve kuruluşlarla veya yurtdışındaki kuruluşlarla işbirliği yapmak ve gerekli çalışmaların yürütülmesini koordine etmek.
İlgili diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, uzay ve havacılık bilim ve teknolojilerine ilişkin uluslararası standartları da dikkate alarak, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon içinde ülke standartlarını belirlemeye yönelik çalışmalar yapmak.
Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinde dışa bağımlılığı azaltmak, uluslararası alanda rekabet gücünü artırmak, bilimsel ve teknolojik altyapıyı oluşturmak ve her türlü yeni teknolojinin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge ve yüksek teknoloji girişimciliği destek programları hazırlamak.
Astronomi ve uzay bilimleri ile ilgili çalışmaları desteklemek ve ulusal düzeyde yürütülen çalışmaları koordine etmek, gözlem ve ölçüm sistemleri teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaları desteklemek ve uluslararası işbirliklerini geliştirmek.
Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri ile ilgili olarak uygulamaların gelişimini ve yaygınlaştırılmasını destekleyici mahiyette finans, hukuk, yönetim, işletme, pazarlama ve benzeri konularda çalışmalar yapmak.
Uluslararası uzay hukukundaki gelişmeleri izlemek ve muadil yabancı kuruluşlar ile işbirliği yapmak, uzay hukukuna ilişkin mevzuat dâhil her türlü çalışmaları yürütmek.
Uzay ve havacılık teknolojileri ile ilgili bölgesel veya uluslararası oluşum ve kuruluşlara üye olmak, görev alanı ile ilgili konularda uluslararası kuruluşlar ve ülkelerle bağlantı sağlamak, uluslararası oluşum, kuruluş ve anlaşmalar nezdinde ülkemizi temsil edecek personeli görevlendirmek.
Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Millî Uzay Programı
Türkiye Uzay Ajansı, 18-19 Ocak 2019 tarihlerinde Gebze’de “Millî Uzay Programı Çalıştayı” adı altında bir çalıştay düzenlemiştir.
9 Şubat 2021 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TUA tarafından hazırlanan Millî Uzay Programını kamuoyuna tanıttı. Programa göre Türkiye’nin hedefleri şunlardır:
2023 yılında Ay’a sert iniş ve 2028 yılında yumuşak iniş yapmak
Uydu üretimini tek çatı altında toplamak
Bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi kurmak
Uzaya bağımsız bir şekilde erişmek için uzay limanı kurmak
Bir Türk vatandaşını bilimsel misyon için uzaya göndermek
Uzay Havasına ilişkin bilimsel araştırmalar yapmak
Uzaydaki nesneleri yerden gözlemleme kabiliyetlerini arttırmak
Uzay sanayi ekosistemini geliştirmek
Toplumda uzay farkındalığı geliştirmek ve insan gücü yetiştirmek
Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi kurmak
