Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer aldığı için deprem riski yüksek ülkeler arasında bulunmaktadır. Büyük Marmara Depremi gibi acı tecrübeler, hazırlıkların önemini bir kez daha ortaya koymuştur.
Deprem öncesi, sırasında ve sonrasında yapılması gerekenleri bilmek, can kayıplarını ve maddi hasarları en aza indirmeye yardımcı olur. Peki, depreme nasıl hazırlanmalı ve hangi önlemler alınmalıdır?
Deprem Öncesi, Sırası ve Sonrası İçin Hazırlık: Hayati Tavsiyeler
1. Bina Güvenliği ve Yapısal Önlemler
Ev ya da iş yerinizin depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol etmek, ilk adımlardan biridir. Depreme karşı dayanıklı binalarda yaşamak hayati önem taşır.
Eğer binanız eski ya da riskli bir yapıdaysa, mutlaka uzman bir mühendis ile dayanıklılık analizi yaptırmalısınız. Binanın güçlendirilmesi ya da yenilenmesi gerekiyorsa bu süreci geciktirmemek gerekir.
Binanın Güçlendirilmesi: Eğer bina depreme dayanıklı değilse, mühendisler tarafından önerilen güçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.
Deprem Yönetmeliği’ne Uygunluk: Binanızın Türkiye Deprem Yönetmeliği'ne uygun olup olmadığını kontrol edin ve gerekiyorsa yenileme veya tadilat sürecine girin.
2. Evinizde Güvenli Bir Ortam Oluşturun
Evinizi ya da ofisinizi deprem anında daha güvenli hale getirmek mümkündür. Bu küçük adımlar, deprem anında yaşanabilecek tehlikeleri büyük oranda azaltır.
Ağır Eşyaların Sabitlenmesi: Kitaplık, dolap, buzdolabı gibi ağır eşyaların duvara monte edilmesi gereklidir. Bu sayede deprem anında devrilmeleri ve can kayıplarına yol açmaları engellenir.
Yatak ve Oturma Alanlarının Düzenlenmesi: Yatak ve oturma alanlarını, pencere gibi cam kırılmalarının olabileceği yerlerden uzak tutun. Üst raflardan ağır eşyaların düşmesini önlemek için bunları alt raflara yerleştirin.
3. Deprem Çantası Hazırlığı
Deprem çantası, acil durumda en çok ihtiyaç duyulacak malzemeleri içermelidir. Bu çanta, kolay ulaşılabilecek bir yerde tutulmalı ve düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Deprem Çantasında Olması Gerekenler:
İlk yardım malzemeleri
Yeterli miktarda su ve konserve yiyecekler
El feneri ve yedek piller
Radyo
Yedek giysi ve battaniye
Önemli evrakların kopyaları ( kimlik, sigorta belgeleri)
Cep telefonu şarj cihazı (tercihen taşınabilir bir şarj aleti)
4. Acil Durum Planı
Aile bireyleriyle acil durum planı yaparak, olası bir depremde nasıl hareket edeceğinizi önceden belirleyin.
Toplanma Noktası: Deprem sonrasında aile üyelerinizin birbirini bulabileceği bir toplanma noktası belirleyin.
Acil Durum İletişimi: Telefon hatları kesilebilir, bu yüzden alternatif iletişim yöntemleri belirlemek önemlidir. Ayrıca, yakınlarınıza güvenli bir haberleşme ağı oluşturun.
Tahliye Planı: Deprem sonrasında evden nasıl ve hangi yollarla çıkılacağını aile bireyleriyle konuşun ve tatbikatlar yaparak bu süreci önceden prova edin.
5. İlk Yardım Eğitimi Alın
Deprem sonrası ilk yardım bilgisine sahip olmak, hayat kurtarabilir. Temel ilk yardım eğitimi almak, hem kendinizi hem de başkalarını koruma açısından önemlidir. Belediyeler veya sivil toplum kuruluşları tarafından verilen eğitimlere katılarak bu konuda donanım kazanabilirsiniz.
Deprem Anında Yapılması Gerekenler
Sakin Kalın: Panik, yanlış hareketlere neden olabilir. Bu nedenle sakin kalmaya çalışın.
Çök, Kapan, Tutun: Eğer bina içindeyseniz sağlam bir masa ya da mobilyanın altına çökerek başınızı koruyun ve sabit bir yere tutunun. Yatakta iseniz başınızı yastıkla koruyarak yatakta kalın.
Merdiven ve Asansör Kullanmayın: Deprem sırasında asansör ve merdiven kullanmak tehlikelidir. Deprem bitene kadar bulunduğunuz yerde kalmaya çalışın.
Artçı Sarsıntılara Dikkat Edin: Depremden sonra artçı sarsıntılar olabilir. Binanın hasar alıp almadığını kontrol etmek için artçı sarsıntıların sona ermesini bekleyin.
Elektrik ve Gaz Hatlarını Kontrol Edin: Yangın ve patlama riskini en aza indirmek için elektrik ve gaz hatlarını kontrol edin. Şüpheli durumlarda yetkililere haber verin.
Yaralıları Güvenli Bir Alana Taşıyın: Yaralı olan kişilere müdahale ederken ilk yardım eğitiminizi kullanın ve ciddi yaralanmalar varsa profesyonel yardım çağırın.
