Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü (OGM), Türkiye'de sel sonucu yaşanan can ve mal kayıplarını azaltmak amacıyla hazırlanan Yukarı Havza Sel Kontrolü Eylem Planı kapsamında 194 sel havzasındaki 240 bin 535 hektar alanda çalışma gerçekleştirecek.
OGM, gerçekleştirdiği ağaçlandırma, yangınla mücadele, rehabilitasyon ve fidan yetiştirme gibi ormancılık faaliyetlerinin yanında erozyon kontrolü, mera ıslahı, çölleşmeyle mücadele, sel ve çığ kontrolü gibi çalışmalar da yapıyor.
OGM tarafından bu görevlerinin yerine getirilmesi için çeşitli konularda eylem planları devreye alınıyor.
Sel havzalarına yönelik ilk eylem planı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü tarafından hazırlandı ve 2013-2017 yıllarında Orman Genel Müdürlüğü tarafından uygulandı. Bu plan kapsamında 25 ana havza içerisinde bulunan 346 sel havzasında 145 bin 836 hektar alanda çalışma yürütüldü.
Genel Müdürlükçe 2019-2023 döneminde eylem planları dışında rutin sel kontrol çalışmaları yapılırken, 126 harçlı ıslah ve 12 çelik moloz bariyeri ile 21 kaya dolgulu çelik kafes duvarı inşa edildi.
Plan döneminin bitmesinin ardından da yukarı havza sel kontrol faaliyetlerine devam edilirken, 2019 itibarıyla sel kontrol harcama kalemi "erozyon" bütçesinden ayrılarak bağımsız hale getirildi.
Çalışmalar, bu yıldan itibaren klasik sel kontrol önlemlerinin yanı sıra daha güçlü yapıları içerecek hale getirildi. Özellikle Doğu Karadeniz başta olmak üzere kuvvetli yağışların olduğu yerlerde harçlı ıslah yöntemleri uygulanmaya başlandı.
Plan kapsamında en fazla havza çalışması Kayseri'de yapılacak
Genel Müdürlük, iklim değişikliğinin de etkisiyle son yıllarda sel vakalarında artış yaşanması, yukarı havzada alınacak önlemlerin sellerle mücadele konusunda kritik öneme sahip olması gibi nedenlerle yeni bir eylem planı uygulamaya karar verdi.
OGM, bu doğrultuda 2024-2028 yıllarını kapsayacak yeni bir Yukarı Havza Sel Kontrolü Eylem Planı'nı uygulayacak. Plan kapsamında, kurumun faaliyet alanlarına giren her il için çalışma yapılması gereken öncelikli havzalar tespit edildi.
Buna göre, eylem planı uygulanmaları söz konusu yıllar arasında tamamlanacak ve 30 ilde bulunan 194 sel havzasındaki 240 bin 535 hektar alanda çalışma yapılacak. En fazla sel kontrolü yapılacak il 15 uygulamayla Kayseri olarak belirlenirken, bu ili 12'şer uygulamayla Kastamonu, Ankara, Giresun, Trabzon, 11 uygulamayla Amasya izledi.
Söz konusu illerde sel riski taşıyan havzalarda, mekanik önlemler kapsamında arazilerin yapısına göre yamaç, oyuntu ve mecra ıslahına yönelik çalışmalar yapılacak.
