Bir tahta parçasını ince dokunuşlarla sanat eserine dönüştüren saz ustası Celal Çaçan, 6 Şubat depreminden etkilenen atölyesini Yazıköy Mahallesinde yeniden kurduğunu belirtti.
Afşin Yazıköy nüfusuna kayıtlı Saz ustası Celal Çaçan, “Uzun yıllar Adana’da kaldıktan sonra tekrar Afşin’e dönüş yaptım. Daha sonra meraktan daha öte tutkum olan bağlama yapmaya çalıştım. İlk denemelerimde de başarılı olacağımı hissettim. İlk yaptığım üç bağlamanın birini Almanya’ya birini Göksun’a birini de Arıtaş’a Ali Yar Arslan’a yapmıştım. Ürünler beğenilince saz yapımına devam ettim. Yaklaşık 35 yıldır bu işi yapmaktayım. Sonrasında Afşin Kaymakamlığının karşısında atölye kurdum. 6 Şubat depreminden sonra biliyorsunuz ki her şey değişti. Afşin’deki atölyemiz de elden çıktı. Yazıköyüne taşınmak zorunda kaldık. Tüm günler olmasa da boş zamanlarda yine bağlamaya devam ediyorum. En azından haftada bir bağlama çıkarmaya çalışıyorum. Yaz başlangıcında 25 tane saz ürettim. Bölgemizde maalesef bu işi yapan kalmadı. Elbistan Afşin Göksun Andırın Kahramanmaraş ve Türkoğlu bölgesinde hemen hemen bağlama satışlarını ben yapmaktayım. Tabi başka yerlerden de alınıyor. Yaprak ve oyma olmak üzere iki çeşit saz yapmaktayız.” açıklamasında bulundu.
Saz yapımı aşamasından ve saz çeşitlerinden bahseden Çaçan, “Yaprak saz yapımı atölyelerde hazırlanıyor ve yapım aşamasına devam ediyoruz. Oymalarımız da iki türlü. Biri keser oyması diğeri de CNC (Ahşap oyma makinesi) oymalar Adana’dan geliyor. Burada maalesef o makineleri kuracak alanımız yok. Yaprak bağlamalarda ağaç çeşidimiz çok. Dut kelebek akça ağaç kayısı gibi ağaçlardan 60 cm olacak şekilde parça kesildikten sonra 3 mm ye biçiyoruz bunları. Yaprak dediğimiz parçaları biçiyoruz 60 cm e 3 mm kalınlığı olacak şekilde çıta haline getiriyoruz. Daha sonra bükme işlemi için belirli bir süre suda ıslatıp fırına veriyoruz. Fırında bağlamanın havisi verildikten sonra dinlenmeye alınıyor. Bir gün dinlendikten sonra tambur dediğimiz tezgâhta şekillere göre üçgen vaziyette alınıp kalıbın üstünde boncuk tutkal dediğimiz sıcak tutkalla yapıştırılıyor. Ertesi gün şerit kağıtların üçgen kısmı zımparalanır. Zımparaladıktan sonra kol takılır. Ardından kapak burgu takma polyester perde tel takma işlemleri sırasıyla gerçekleştirilir. Ortalama el oyması bir saz yapımı 1 ile 3 gün aralığında sürmektedir. Oyma sazın süresi yaprak saza göre daha uzun. Oyma sazı belirli aralıklarla içini oyup içini ıslatmak gerekir. Kuruma süresi bir veya iki ay sürebilir. Oyma sazın sırrı ise bekleme süresinde.” İfadelerini kullandı.
Saz yapımı için çırak bulamadığını belirten Çaçan, “Bağlama yapımı üzerine bir şeyler söylemek gerekirse çırak yok. Daha doğrusu bunu yapmak isteyen kişi sayısı çok az. Bu işi hobi olarak yapmak isteyenler var. Maalesef bu da bizim ihtiyacımızı karşılamıyor. Çırak bulup yetiştiremiyoruz. Ailelerin de bu konuda teşviğini göremiyoruz. Mahalli idarecilerdeki yöneticiler kurs açabilirler gönüllü olarak destek de verebiliriz.” çağrısında bulundu.
