Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan deprem vesilesiyle Kahramanmaraş ve ilçelerini ziyaret ettiğine dair son bir yıl içerisinde televizyonlar ve sosyal medyada karşılaştığımız haberler, bana ortaokul yıllarında yaşanan o tarihte Cumhurbaşkanı olan Kenan Evren’in Afşin’i ziyaret edeceğine dair haberler üzerine ilçede yaşananları hatırlattı.
1983 yılı diye hatırımda kalmış. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Afşin-Elbistan Termik Santralı’nda incelemelerde bulunmak için, santralının inşa edildiği Çoğulhan Kasabası’na gelecek diye duyulmuştu. Daha önce Elbistan ilçesine bağlı nahiye iken 08.08.1944 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 4642 Sayılı Kanun ile merkezi Efsus olan Afşin ilçesi kurulmuştu. Aradan geçen yaklaşık 40 yıla rağmen meğerse o güne kadar hiçbir Cumhurbaşkanı bizim kazamızı teşrif etmemiş.
Şimdi aziz hemşehrilerim, “Ne yani bizim ilçeye, o güne kadar Cumhurbaşkanı gelmediyse Başbakan da mı gelmedi” diye itiraz edecek olurlarsa cevabımız hazır. Milliyetçi Cephe Hükümeti döneminde yani 1975 yılında Başbakan Süleyman Demirel iktidar ortakları Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Necmeddin Erbakan ile birlikte Afşin Elbistan Termik Santralının temel atma töreni için ilçeye bağlı Çoğulhan Kasabasına gelmişlerdi. Lakin bu geliş özel olarak Afşin ilçesini ziyaret sayılmazdı tabi...
Haliyle o güne kadar hiçbir Reisi Cumhur tarafından ziyaret edilmeyen Afşin’de, termik santralına gelecek olan Cumhurbaşkanının ilçede halka hitap edeceğine dair bir söylenti dolaşmaya başlamıştı. O günlerde herkes birbirine aynı muştulu haberi duyuruyor ve “Cumhurbaşkanı ilçeye gelecek. Kaymakamlığı ziyareti sonrasında halka hitap edecekmiş…” diyorlardı.
Afşin’de yayılan bu meyandaki söylendiler her geçen gün artmaya başlamıştı. İnsanlar; çarşı-pazarda, sokaklarda, namazı çıkışında cami avlusunda, düğün yahut cenaze gibi değişik vesilelerle toplandıklarında, bu konuda konuşuyor, herkes farklı bir tarih ve mekan vererek ziyaretin gerçekleşeceğini iddia ediyordu.
12 Eylül 1980 Darbesi akabinde askeri yönetim ülkemizde neredeyse tüm vakıf, dernek ve sair sivil toplum (o tarihlerde böyle bir tabir yoktu malumunuz) kuruluşlarını kapatılmıştı. Sanırım bu dönemde kapatılmayan, Kızılay ve Yeşilay gibi pek az dernek faaliyetini sürdürüyordu.
Dernekler kapatılmış ise de o günlerde, memurların içerisinde yer aldığı platformlar oluşturularak adeta geçmişte derneklerin yaptığı çalışmaların benzerlerin icra ediyorlardı diye hatırlıyorum.
Afşin’deki hepsinin isimlerini şu an hatırlamadığım ama içlerinde öğretmenler ve bakı bürokratların da yer aldığı bir platform oluşturulmuş ve Cumhurbaşkanının Afşin’i ziyaret etmesi için davet edilmesi konusunda görev üstlenmişti. Konuyu o zaman bizim de matematik öğretmenimiz olan Nevzat Alkan Hocaya sorduğumuzda, Kenan Evren’in termik santralına incelemelerde bulunmak üzere gelişi sonrasında Afşin’i ziyaret etmesi için beş kişilik bir heyetin Ankara’ya gideceğini söylemişti.
Nihayet Kenan Evren’in Afşin Elbistan Termik Santralında inceleme yapacağı gün geldi. Afşin ve Elbistan ilçeleriyle buralara bağlı çevre köy ve kasabalar (muhtemelen Afşin ve Elbistan’dan da binlerce kişi) Termik Santralının inşa edildiği Çoğulhan’a akın ettiler. Fabrikanın ana nizamiye girişine doğru birbirleriyle yarış edercesine yürüyordu. O güne kadar görülmemiş sayıda bir insan topluluğu Reisi Cumhuru görmek için adeta birbirleriyle yarışıyordu.
Çoğulhan Kasabasında büyük-küçük, yaşlı-genç, kadın ve erkek hiç kimse kalmamıştı Evren’i karşılamaya gitmeyen. Sanırım sadece hasta ve yürüyecek mecali olmayan ihtiyarlar evindeydi. Bir de bizim mahalleden o tarihte lise öğrencisi olan Emir Erdem. Emir Erdem bizim Afşin İmam Hatip Lisesinin ilk mezunlarından olup, babaannesi tarafından akrabamızdı. Hatta İmam Hatip Lisesi okuma düşüncesine Emir Ağabeyi tanıdıktan sonra karar vermiştim. Aslında kendileri bize komşu olan Alemdar köyünde ikamet etmekteyse 1970’li yılların sonunda Çoğulhan kasabasına taşınmışlardı.
İşte Kenan Evren’i termik santrala geldiğinde karşılamaya gitmeyen -hasta sayrıları saymaz isek- kasabada tek kişi Emir Erdem'di diyebilirim. Hatta kendisine o olaydan bir hafta kadar sonra “Emir Ağabeye, Evren’i karşılamaya gitmedin, peki ne yaptın o esnada?” diye takıldım.
Cevap olarak: “Sezai, içimden bu herifi karşılamaya gitmek gelmedi. Ben de bu arada kasabanın çarşısını boydan boya gezip durdum ve sakinliğin keyfini çıkardım.”, dediğini hatırlıyorum.
Tabi Kenan Evren ve Cumhurbaşkanlığı Konseyi Üyeleri, - 1980 yılındaki ihtilali yaptıklarında Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi diye anılan, Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Nejat Tümer ile Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun 1982 Anayasasının kabulüyle, bu ünvanları almışlardı- Afşin-Elbistan Termik Santralını (sonradan yeni bir santral daha inşa edildiği için şimdi ismine A Santralı deniliyor) ziyaretten sonra geldiği helikoptere binip Afşin’in üzerinden geçerek bölgeyi terk etmişti.
Kenan Evren’in Afşin’de konuşması için halkın meydanda toplandığı ve o tarihlerde tüm resmi bayramlarda sunuculuk yapan Halk Eğitim Merkezi Müdürü Muzaffer Vural Bey'de konuşma yapılması için kurulan kürsüde mikrofonla, “Sayın Cumhurbaşkanımız biraz önce Çoğulhan’dan helikopterle hareket etti, beş dakikaya ilçemizde olacaklar,”, şeklinde anons yaptığı söylenmişti. Ancak kocaman kanatları gürültüyle “pat pat” şeklinde sesler çıkaran, gökyüzünde adeta bir dolmuş büyüklüğündeki helikopter ilçenin üzerinden geçerek bir iki dakikada içerisinde kayıplara karışmıştı.
Meydanda toplanan ve çoğunun ilçede ilk kez bir cumhurbaşkanını dinlemeyi bekleyen ahali, Kenan Evren’in ilçenin üzerinden helikopterle geçerken halkı selamladığı şeklinde bir teselli cümlesini duyduğunda, hayal kırıklığı içerisinde söylenerek alanı terk ettiği söyleniyordu Aslında buradaki cümle biraz da Cumhurbaşkanının ilçeyi ziyaret programında olmadığı halde halkı meydana toplayanlara yapılan ironik bir göndermeydi.
Neyse efendim o tarihte gerçekleşmese de kayıtlarda 7. Cumhurbaşkanı olarak geçen ve “Bir sağdan bir soldan astık. Asmasak da beslesek miydi?” söyleriyle hatırlanan, bir zamanların kudretli generali darbeci Kenan Evren 1987 yılında, Cumhurbaşkanı Termik Santralını tekrar ziyarete gelmiş ve bu kez hem Elbistan hem de Afşin ilçelerinde konuşma yaparak, kaymakamlıkları da ziyaret etmişti.
Lakin bilinler bilir. İddiaya göre Kenan Evren o tarihte helikopterle ilçenin hava sahasından geçerken, Afşin Kaymakamlığı yanında toplanan halkı el sallamak suretiyle selamlamış ama bu selamlamayı kimse muhtemelen Muzaffer Beyden başkası görememiş...