Gündemimizin neredeyse tamamını kapsayan COVID-19 enfeksiyonunun uzun dönem etkileri üzerinde çeşitli çalışmalar yayınlanıyor. Hastalığın geçirilmesinden sonra semptomların 3 aydan fazla devam etmesi 'Uzun Covid' olarak adlandırılıyor.
Semptomlar; organlara, bağışıklık ve sinir sistemine verilen hasar sebebiyle virüsün ikincil etkileri olarak devam ediyor. Uzun Covid her yaştan ve tıbbi geçmişten gelen herkesi etkileyebiliyor.Aylar, yıllar sonra bile semptomlara sebep olan virüsler zaten mevcuttu bu yüzden Covid-19'un da uzun vadeli etkilerinin devam etmesi mantığa aykırı değil.
Araştırmalarda her 10 hastadan 1'inin 3 aydan uzun süren semptomlar gösterdiği ve 'Uzun Covid'in en çok orta yaş kadınları etkilediği görülmüş. Hastalığı ağır veya hafif geçirmek bir fark yaratmıyor, her iki grupta da Uzun Covid görülüyor. Leicester Üniversitesi'nin araştırmasına baktığımızda hastaneye kaldıran 1000 kişinin yüzde 70'inde taburculuğu takiben 5 ay sonrasında semptomların bir bölümü devam etmiş. Bir başka araştırma da Glaskow Üniversitesi Virüs Araştırma Merkezi'nde yapılmış. Uzun Covid semptomlarının 50 yaş altında da çıktığı hatta orta yaş kadınları daha çok etkilediği gözlenmiş. Uzun Covid için bu tür araştırmalar önem taşıyor çünkü Uzun Covid grubunun artacağı tahmin ediliyor ve ne kadar devam edeceği ile ilgili soru işaretleri bulunuyor. Bu yüzden bazı ülkeler Uzun Covid araştırmalarına devam etmek için ciddi fonlar ayırdı. Örneğin İngiltere 2.2 milyon sterlinlik proje başlattı.Öte yandan mevcut araştırmaları değerlendirirken 60 yaş üstü ölüm oranını göz önünde bulundurmakta fayda var.
Araştırmaları bir kenara bırakalım ve görülen semptomlara bakalım.Bağışıklık sisteminiz başarılı oldu ve hastalığı geçirdiniz. Fakat fiziksel veya psikolojik sağlığınızın eskisi gibi olmadığını da fark ettiniz. En sık bildirilen Uzun Covid semptomları başta yorgunluk olmak üzere tat ve koku kaybı, konsantre olamama, nefes darlığı, öksürük, baş ağrısı, eklem ve kas ağrıları,düşük ruh hali gibi semptomlar olmuş. Bahsi geçen semptomlardan sizde de devam eden var ise UZUN COVİD grubunda olabilirsiniz. Kendi deneyimim ise koku ve tat kaybının 6 ay boyunca sürmesi ve devamında kokuları değişik almam şeklinde oldu. Özetle belirtmekte fayda var, Uzun Covid grubunda olmamız hastalığı hala taşıdığımız anlamına kesinlikle gelmiyor, semptomların uzun süreli devamı anlamına geliyor.
Uzmanlar 'Uzun Covid' için fazla endişeye gerek olmadığını söylüyor. Bunun yanında günlük yaşamınızı ciddi oranda etkileyen ve yaşam kalitenizi düşüren nefes darlığı gibi semptomlar için hekiminize görünmeniz faydanıza olacaktır. Yorgunluk, eklem ve kas ağrıları için ise 'bilinçli egzersiz'e başlamanız gerekiyor.Günlük fiziksel aktivitenizin yanında egzersize başlayıp kademeli ilerlemek sağlıklı bireylere de halihazırda öneriliyorken Uzun Covid grubu için elzemdir. Düzenli egzersizle beraber yorgunluk, kas eklem ağrıları ve anksiyete/depresyon semptomlarının ciddi oranda azaldığını göz önüne alırsak harekete geçmenin vakti geldi demektir.
Sağlıkla kalın.
