COVID-19’a neden olan SARS-COV-2 virüsünün yeni formunun ortaya çıktığı, bilimsel adıyla mutasyona uğradığı açıklandı.Öne çıkan iki mutasyon İngiltere ve Güney Afrika mutasyonlarıydı.Fakat mutasyondan bahsi geçen ülkeler sorumlu değil yalnızca ilk inceleyen ve tespit eden bu ülkeler oldu.Bu yeni formun sık görüldüğü fakat virüslerde mutasyonlar yaygın olduğu için acil alarma geçilmesine gerek olmadığı bildirildi.
Peki yeni normalde sürekli adını duyduğumuz bu mutasyonlar nasıl oluşur? Virüsler hücrelerinize bağlanıp vücuda girdiğinde yani enfeksiyon sürecinde, genetik materyallerini kopyalayarak çoğalır.Kopyalama hatası olması durumunda genetik materyal değişime uğrar.Bu değişikliğe ‘mutasyon’ denir.Mutasyonların ne zaman ve ne şekilde olacağını tahmin etmek imkansızdır.Bu durum aşıların etkisiz hale gelmesine sebep olabilir, her yıl yeni grip aşısına ihtiyaç duyulmasının sebebi de budur.Mutasyonların herhangi bir zamanda ortaya çıkması mümkün,pandemi uzun sürdükçe de başka mutasyonlar görme olasılığımız artacak.
Neyseki daha ölümcül semptomlara neden olmak her zaman bir virüsün ‘en çok ilgisini çeken şey’ değil. Mutasyonların çoğunluğunun virüs veya hastalık üzerinde hiçbir etkisi olmuyor.Bazen ise bir mutasyon daha fazla bulaşabilirliği mümkün kılıyor ya da bağışıklık sisteminden kaçabiliyor(yani bağışıklık sistemi artık cevap veremiyor).Şubat’ta görülen COVID-19 mutasyonu da bu şekilde oldu.Virüsün vücutta daha hızlı çoğalmasını ve bulaş hızını artırdı ancak hastalık şiddetini etkilediğine dair bir kanıt bulunamadı.
Mevcut aşıların yeni virüs formuna nasıl etki edeceği merak edildi.Hem yeni hem eski türlerde hastalığı geçiren bireylerden alınan antikorların arasında önemli bir fark bulunmadı.Bu durum hastalığı atlatmış kişiyi yeni form enfekte etse de bu kişide yeni tür virüse karşı da koruyuculuğu olacağı anlamına gelmektedir.Çalışmalar halen devam etse de DSÖ mevcut yeni virüs türünün aşıların etkisi üzerinde engel oluşturmadığını da belirtti.Yani aşıların,virüsün yeni formu için de koruyucu etkisinin bulunacağı anlamına geliyor.
Kuşkusuz bu haber tüm dünya için iyi bir haberdir fakat mutasyonlar hızlı geliştiği için yeni mutasyonların ne zaman ve nasıl etki göstereceğini bilmiyoruz.Pandeminin daha kısa sürmesi sürekli değişen mutasyon risklerini de en aza indirecek.Yani virüs yayılımını kontrol altına alma ve salgını sona erdirme yönünde çalışmamız önemli çünkü virüs aramızda ne kadar uzun süre kalmaya devam ederse yeni mutasyonların ortaya çıkma şansı o kadar artacak.
Mevcut aşılar,tedaviler ve tedbirler ile bu süre kısaltılabilir. Tedbiri elden bırakmadan hijyene,mesafeye ve temasa dikkat ederek ve doğru antiseptik/kolonya kullanıp maske takarak bu süreci kısaltabiliriz.Sürecin uzamasının çeşitli öngörülmez mutasyonları devam ettirebileceğini unutmamalıyız.Tedbir ve sağlıkla kalın.
