Birileri Hz. Peygamber (ss)’in Hz. Aişe ile evliliğini sık sık gündeme getirilmekte ve bu evlilik üzerinden İslam’a ve Müslümanlara saldırmaktadırlar. Saldırdıkları nokta ise Hz. Aişe’nin yaşı üzerinden olmaktadır. Hz. Aişe’nin yaşı konusunda 6, 9 veya 11 gibi farklı iddialar ileri sürülmektedir. Bu iddialar ne kadar doğru? Gerçekten Hz. Peygamber çocuk yaşta birisi ile mi evlendi?
Hz. Peygamberin Hz. Aişe ile evliliğini yaş üzerinden tartışmak konuyu anlamamak, meseleyi çarpıtmak demektir. Yanlış yerden bakarak doğruyu görmeye çalışmak demektir. Maalesef yıllardır bu konu bu şekilde tartışılarak gelmiştir. Bazı art niyetli kimseler Hz. Aişe’nin yaşını olabildiğince küçük göstererek Hz. Peygambere leke sürmeye çalışırlarken karşı cenahta yer alan kimselere ise evlilik yaşının büyük olduğunu ispatlamaya çalışmışlardır.
Meseleyi doğru anlayabilmek için meseleye doğru yerden bakabilmek gereklidir. Hz. Peygamberin Hz. Aişe ile olan evliliğinde de iki nokta önemlidir:
- Bu evlilik nasıl gerçekleşti? Kimin iradesi etkili oldu?
- Bu evlilikten gözetilen asıl amaç ne idi? Niçin böylesi bir evlilik istenmiş olabilir?
Allah’ın her emrinin bir amacı olduğu gibi nikâh emrinin de bir amacı vardır. O da insan neslinin devamıdır. “Evleniniz çoğalınız. Ben kıyamet günü ümmetimin çokluğu ile gurur duyacağım” hadis-i şerifinde de bu duruma işaret edilmiştir. Evlilikteki asıl gaye insan neslinin devamı olurken eşler arasına konulmuş olan cinsel duygular ise asıl amaca götüren aracı unsurlardır. Onun için evliliklere amaç penceresinden bakılmalı, araç penceresinden değil. Araç penceresinden bakmak hedeften uzaklaşmaktır. Hz. Peygamberin evliliklerine cinsel pencereden bakmaya çalışmak ta konuyu anlamamak demektir.
Hz. Peygamber (sas)’in her evliliğinde farklı farklı amaçlar vardır. Bu konularda onlarca çalışmalar yapılmıştır. Bunlara burada girmeyeceğim. Fakat Hz. Peygamberin Zeynep binti Cahş ve Hz. Aişe ile olan evlilikleri bir yönü ile diğer evliliklerinden farklıdır. Bu farklılığı görmeden konuyu doğru anlamak mümkün olmayacaktır.
Hz. Peygamberin diğer eşleri ile olan evliliği kendi iradesi ile gerçekleşirken bu iki evlilikte onun iradesini aşan durumlar olduğunu görebilmekteyiz. Bu iki evliliği yapması konusunda bizzat vahiyle yönlendirilmiştir. Hatta Zeynep ile evliliği hiç istememesine rağmen gelen vahye boyun eğerek kabul etmiştir. (Ahzâb: 37)
Zeynep, Hz. Peygamberin evlatlığı Zeyd ile evlenmiş ve boşanmıştı. Araplarda evlatlık, evlat gibi kabul edildiği için Zeynep’te Hz. Peygamberin gelini gibi kabul ediliyordu. İslam evlatlık uygulamasını kabul etmemiş ve bu uygulamayı kaldırmak istiyordu. Bir kişinin birine “evladım” demekle onun gerçek evladı olamayacağını Hz. Zeynep’i Hz. Peygamberle evlendirerek göstermek istemişti. Hz. Peygamber Zeynep ile evlenmeyi istemese de onların nikahını bizzat Allah (cc) kıyarak böyle bir evliliği gerçekleştirmişti. Bunun üzerine başta münafıklar olmak üzere birçok kimse “Muhammed gelini ile evlendi” diyerek her türlü fitneyi körüklemişlerdi.
Kaynakları incelediğimizde Hz. Peygamberin Hz. Aişe ile olan evliliğinde de buna benzer bir durumla karşılaşıyoruz. Bu konuyla ilgili şu hadis-i şerifleri zikredebiliriz:
Peygamber (sas) Hz. Aişe ile evlenmeden önce ona hitaben şöyle buyurmuştu: “Bana iki kez rüyamda, parlak bir ipeğin içerisinde biri gösterildi ve ‘Bu senin hanımındır. Onun yüzünü aç’ denildi. O sendin ya Aişe” (Buharî, Menâkıbu’l-Ensâr: 44)
Hz. Aişe Hz. Peygamberden bu söz işitince kendi kendine şöyle demiştir: “Eğer bu evlilik Allah tarafından istenmiş ise Hz. Peygamber bunu uygulamaya koyar” (Buhari, Menâkıbu’l-Ensâr: 44)
Başka bir rivayette de şöyle geçmektedir: “Ya Aişe! bir adam seni sırtında, ipek bir elbisenin içerisinde taşıyor ve bu senin eşindir” diye bana söylüyor.” (Ahmed bin Hanbel, Müsned: 6/41)
Yine başka bir rivayette şöyle geçmektedir: “Cebrail onu (Aişe) peygambere mavi bir ipek elbisenin içerisinde getirdi ve: “Bu senin dünyada ve ahirette eşindir” (Tirmîzî, Kitabü’l-Menâkıb: 62)
Bu rivayetlerden anlaşılacağı gibi Hz. Peygamber (sas)’in Hz. Aişe ile olan evliliği, kendi iradesi ile gerçekleşmiş bir evlilik değildir. Hz. Zeynep’te olduğu gibi tamamen Allah’ın iradesi ile gerçekleşmiş bir evliliktir. Yine ilk rivayetten de anlaşılacağı gibi Hz. Peygamber (sas) bu durumdan Hz. Aişe’yi de haberdar etmiş ve o da böyle bir beklenti içerisine girmiştir.
Hz. Peygamber (sas)’in Hz. Aişe ile olan evliliği kendi iradesi dışında gerçekleştiği için “Hz. Peygamber (sas) Hz. Aişe ile evlendi mi?” diyoruz.
Hz. Peygamber Hz. Aişe ile kendi iradesi ile evlenmedi, EVLENDİRİLDİ. Normal evliliklerde irade esas alınırken bu evlilikte Allah’ın iradesinin ön plana çıktığını görebilmekteyiz. Onun için Hz. Peygamberin Hz. Aişe ile olan evliliğindeki İlahî iradeyi görebilmek esastır. Bu iradeyi göremeden yapılacak her değerlendirme veya yorum yanlış olacaktır. Önemli olan bu iradeyi görebilmeye çalışmaktır.
Allah (cc) neden Hz. Peygamberin Hz. Aişe ile evliliğini istemiş? Bu evlilikten beklenile temel amaç ve ilahi irade ne olabilir?
İnşallah bunları da bir sonraki yazımızda açıklamaya çalışacağız.